ADAÇAYI

Ana vatanı Anadolu ve Doğu Akdeniz kıyıları olduğu söylenirse de bu pek kesin değildir. Yetiştiği bölgeler Batı ve Güney akdeniz kıyıları, Güney, Orta ve Batı Anadolu bölgeleridir.İçerisinde A, B ve C vitaminlerinin yanı sıra, tanen, asid saponin, glikozidler, acı madde ve uçucu yağ taşımaktadır. Uçucu yağda tuyon, sineol, borneol, pinen maddeleri mevcuttur. Potasyum mineralini içerisinde barındırır.30-70 cm boyunda olan bitkinin menekşe renkli çiçekleri halka dizilişlidir. Karşılıklı olan beyaz keçeli yaprakları gümüş gibi parıldar ve acımtrak, ıtırlı bir koku yayarlar . Ülkemizde İzmir çevresinde bir miktar tarımı yapılır.Türkiye'de 90 civarında çeşidi vardır. En çok kullanılan türleri tıbbi (bahçe) adaçayı, Anadolu adaçayı ve ayı kulağıdır. Akdeniz, Ege ve Anadolunun birçok yerinde yetişir.Bahçe adaçayının boyu 20 - 70 cm. olup çok yıllık çalımsı bir bitkidir. Dallanmış yan kökleri olan kahverengimsi bir kökü vardır. Gövde çok dallı, dallar dört köşedir. Üstleri keçemsi beyaz tüylüdür. Yapraklar uzun yumurta biçimli, yeşilimsi gri, kenarları ince dişli, uzun saplı ve karşılıklıdır. Yapraklarının üzeri açık gümüşi renkli tüylüdür. Çiçekleri mavimsi açık menekşe renklidir. Nisan - Temmuz arası çiçek açar. Ender olarak beyaz çiçeklilerine de rastlanır. Anadolu adaçayı en çok kullanılan türüdür. Çayır adaçayı da denir. 100 cm. civarında boylu, çalımsı çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları saplı, grimsi beyaz renklidir. Çayır Adaçayı (Anadolu adaçayı) Batı ve Güney-Batı Anadolu'da bol olarak yetişmektedir. Anadolu adaçayından "elma yağı" veya "acı elma yağı" denilen yağ da üretilmektedir. Bu tür adaçayı da kimyasal yapı ve tedavi etkisi bakımından bahçe adaçayına benzemektedir. Kuruduktan sonra ağzı keten bir bezle kaplı ışık geçirmez kaplarda saklanır. Asırdan kalma bir dizede şöyle deniyor: “Eğer dikmişsen adaçayını bahçeye, ne gerek var ölmeye".

Adaçayını kullanmanın faydaları;

• Adaçayı sıkça içildiğinde tüm bedeni güçlendirir,


• Kalp krizi tehlikesini azaltır,


• Kötürümlüklerde çok yaralıdır,


• Gece terlemesine neden olan hastalığı iyileştirir,


• Tanen maddesinden dolayı aşırı güçsüzlüğe, canlandırıcı etkisi sayesinde son verir, bedeni güçlendirir,


• Kanı temizler,


• Karaciğere ile ilgili tüm rahatsızlıkları giderir,


• Günde 2 bardak çayı sayesinde, kramplar, omurilik rahatsızlıkları, beze hastalıkları ve organ titreklikleri gibi rahatsızlıklar giderilir,


• Solunum organlarını ve mideyi balgamsı salgılardan temizler,


• İştah açıcıdır,


• Mideyi ve bağırsakları rahatlatır, gazların dışkılanmasını sağlar,


• Böbrek ve mesane taşlarını dökmede yardımcıdır,


• Böcek sokmalarında, sokulan bölgeye adaçayı yaprağının tozu uygulanır,


• Bademcik iltihaplarında, boğaz hastalıklarında, diş iltihaplanmalarında, yutak ve ağız boşluğu iltihaplanmalarında,


• Sallanan dişlerde, dişeti çekilmesinde ve kanamasında gargara yada çalkalama yapılması faydalı olur,


• Ülsere iyi gelir,


• Siniri ve yorgunluğu olumlu etkiler,


• Rahim hastalığı çeken kadınlar adaçayı oturma banyoları almalıdırlar,


• Zayıf ve güçsüz çocuklara balla tatlandırılarak içirilirse faydalı olur,


• Hazmı kolaylaştırır,


• Ağız kokularını giderir,


• İshali durdurur,


• Göğsü yumuşatır, astım hastaları için yararlıdır,


• Depresyon, bas dönmesi için de kullanılır,


• Anormal kan pıhtılaşmalarını önlemeye yardımcı olur,


• Çayı saçlara sürüldügünde saça nüfuz ederek ağarmış saçların görünümünü değiştirir ve kafa derisine masaj yapıldığında da bazen saç büyümesini uyarabilir,


• Ateşi düşürür,


• Dikkatini toplama, uyanıklılık, hafızayı geliştirme gibi duyguları kuvvetlendirir,


• Alzheimer hastalığının ilerlemesini engeller (yağının buharları solunduğu zaman),


• Çayı deriye sürüldüğünde oluşmuş geçici kaşıntıları, bel çevresinde zona ile ilgili kabarcıklardan oluşan kaşıntıları giderir,


• Adet düzensizliklerini ve sancılarını iyileştirir,


• Anne karnında hayatını kaybetmiş ceninlerin düşmesini kolaylaştırır.
  
  Yan etkileri;
  
  
• Bitkiden çıkarılan yağı (yeşilimsi sarı reklidir) yüksek oranlarda kullanılırsa epilepsi kramplarına sebep olabilir,


• Aşırı kullanımı tansiyonu yükseltebilir,


• Günde 3 kahve fincanından fazla kullanılırsa vücuda zarar verir, zehirlenmelere sebep olur,


• Damakta şişmeler meydana gelir,


• Doktora başvurulmalıdır,


• Çocuklara az miktarda verilebilir,


• Adaçayının aşırı kullanımında kan basıncı (tansiyon) yükselebilir,


• Dölyatağı (Rahim) kaslarını uyardığı için, gebelik sürecinde kullanılmaz, süt üretimini durdurur,


• Önerilen dozajlara uyulduğunda, bilinen başka bir yan etkisi yoktur.
  

Çay:
Yarım veya bir tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış kuru yaprak, bir su bardağı dolusu kaynar suyla haşlanır ve üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 2-3 bardak içilir. Taze bitki kullanılması durumunda 4-5 dakika demleme süresi yeterlidir.

Çalkalama/Gargara:
2-3 tatlı kaşığı kurutulmuş ve ince kıyılmış yaprak, 2 bardak soğuk suya eklenir ve ateşe konur. Kaynamaya başlayınca ocaktan indirilir ve üstü kapalı olarak 15 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde pek çok kere 5-10 dakika süreli gargaralar yapılır.

Tentür:
Günde 3 kere, 15-20 damla kadar D2 inceltisindeki tentür, yarım kahve fincanı suya eklenerek alınır. Çay olarak kullanılabildiği her yerde tentür de kullanılabilir. Karışımlar:Gargaralarda ve çalkalamalarda kekikle, sindirim sorunlarında ise Mayıs papatyası ile eşit oranda karıştırılır.

Adaçayı Sirkesi:
Geniş ağızlı bir şişe, çayır adaçayı çiçeği ile doldurulur, çiçeklerin üstüne çıkacak kadar doğal üzüm sirkesi eklenir ve şişe 14 gün güneşte veya sıcak bir ortamda, arada bir çalkalanarak bekletilir ve süzülür.

Oturma banyosu:
İki avuç dolusu yaprak soğuk suda gece boyunca bekletilir. Ertesi gün kaynama derecesine kadar ısıtılır, 5-6 dakika demlendikten sonra süzülür ve banyo suyuna eklenir.

Sarap:
100 gr. kuru yaprak 1 litre şarap içinde 10 gün bekletilir, süzülür, ağzı sıkıca kapalı şişelerde serin yerlerde saklanır.

BİRKAÇ ÖNERİ;
BÖBREK VE MESANE TAŞLARINI DÜŞÜRMEK İÇİN;
80 gr olan yarım avuç Adaçayı 1litre suda haşlanır. Şeker ve küçük bir parça limonla çay gibi içilir.GRİP VE

SOĞUK ALGINLIĞI:Bir bardak sütün içine bir tatlı kaşığı adaçayı ufalanıp ilave edilir , beş dakika kaynatılıp demlenir.Bir tatlı kaşığı bal ilavesi ile sıcak içilir, gece içilirse rahat uyumayı sağlar,Terletir, ateşi düşürür, boğmacada en iyi formüldür.

Facebook'ta Paylaş