İYOT

İnsan sağlığı ve gelişimi için çok gerekli bir mineralin adı olan iyot, bebek ve yetişkinler için yaşamsal bir öneme sahiptir.

Her insanın günlük olarak alması gereken iyot miktarının bir toplu iğnenin başı kadar büyüklükte olduğunu söyleyen uzmanlardır. Günlük iyot ihtiyacının % 90'ı gıdalardan, %10'u içme suyundan karşılanır.

Vücudumuzun gelişmesi beyin ve sinir sistemimizin çalışması, aktivitelerimizin ve vücut ısımızın sürmesini sağlayan tiroid bezi hormonlarının yapımı için iyot gereklidir.

Ülkemizin büyük bir bölümünde olduğu gibi ilimizde de sudaki iyot yetersizdir.

İyot eksikliğinden oluşan insan üzerindeki sağlık sorunları, anne karnında ve bebeklikte, çocukluk ve gençlikte, yetişkinlerde sözün kısası yaşamımızın her döneminde iyot eksikliği birçok hastalığa ve sağlık sorununa neden olmaktadır. İyot yetersizliği sonucunda tiroid bezinden kana geçen hormonlar yeterli miktarda yapılmamaktadır ve bu yüzden zeka ve büyüme geriliği, guatr, ölü doğum, cücelik, sağırlık gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır.

Ülkemiz de ise, besinlerin yetiştiği toprak ve suda ki iyot yetersizliği nedeniyle kişilerin günlük iyot ihtiyaçlarını karşılamaları için iyotlu tuz kullanmaları gerekmektedir. Soframızda kullandığımız tuz, piyasa da biz tüketiciler için iki şekil de üretilmektedir. İyot katkılı tuz veya iyotsuz tuz. Bizlerin tercihi iyot katkılı tuzları kullanmak olmalıdır.

İYOT EKSİKLİĞİNDE OLUŞAN HASTALIKLAR;
· Gebelikte iyot eksikliği anne karnındaki bebeğin hem beyin hem de beden gelişimini olumsuz etkiler.
· Gebelikte iyot eksikliği düşüklere, ölü doğumlara, bebeğin özürlü doğmasına, bebeklerde zeka geriliğine ve cüceliğe sebep olur.
· Çocukluk ve gençlik döneminde iyot yetersizliği bedensel ve zihinsel gelişme geriliğine neden olmaktadır.
· Yetişkinlerde iyot yetersizliği guatrın yanı sıra beden ve zihin fonksiyonlarında dengesizliklere ve bozukluklara da yol açmaktadır.

İYOTLU TUZUN YARARLARI
İyot yetersizliği ve guatrın önlenmesinde en iyi yöntem olarak tuzun iyotlanması benimsenmiştir. Günlük iyot kullanımı erişkinlerde en az 50 mikrogram, ortalama 100-300 mikrogram, en fazla 1000 mikrogramdır. Günde 5-15 gr. tüketilen iyotlu tuz ile ortalama 150 mikrogram iyot alınır. Bu miktarlarda kullanılan iyotlu tuz sağlığa zararlı değildir ve yan etkileri yoktur. İyotlu tuz kullanımında insanların daha fazla tuz tüketmeleri değil normalde her gün kullanılan tuzun iyotlu olması önerilmektedir.

İyotlu tuzun iyot içeriğini kaybetmemesi için; serin , kuru ortamlarda , ışık geçirmeyen ağzı kapalı kaplarda saklanmalıdır. Yemeklere konulan tuzdaki iyot pişirme ile kayba uğradığından yemekler piştikten sonra tuzu konulmalıdır.

Tuzun su tutma özelliği olduğun­dan, bu durumda tuzun kullanılması kısıtlanmalıdır. Bazı durumlarda belli bir süre için tuzu kesin olarak ortadan kaldırmak gerekir.